Szczypta fizyki i chemii 03. Wiązania chemiczne w żywności Zastanawialiście się kiedyś, jak to się dzieje, że żywność się nie rozpada? Nie mam tu na myśli kruchego ciastka, ale np. jabłko. Dlaczego pewne składniki trzymają się mocno i trzeba użyć sporej siły, by je podzielić, a inne nie? No właśnie, dzisiaj poopowiadam o wiązaniach chemicznych, ale najpierw zacznę od atomów. Czym jest atom? Ile ich jest? Jak jest zbudowany? Jakie wiązania chemiczne wyróżniamy? Gdzie je spotkamy? Czym jest energia wiązania i jakie ma znaczenie? Czytaj więcej 04. Sposoby przenoszenia energii W tym poście zajmiemy się energią. Nie będę jednak o niej traktować ściśle definicyjnie, bo nie od tego jest ten blog. Omówię to zagadnienie w kontekście powiązania energii z żywnością. Czym jest energia? Jakie są jej źródła? W jaki sposób jest transportowana? Ale na samym początku zastanówmy się czym właściwie jest gotowanie. Czytaj więcej 11. Witaminy i minerały Z czego składa się jedzenie? Myślę, że jest to kluczowe pytanie, na które należy odpowiedzieć, zanim wyruszymy dalej w świat gotowania. Wiesz już, jakie wiązania chemiczne występują w żywności (i nie tylko). Zrozumienie, co wchodzi w jego skład, pomoże nam zrozumieć zachodzące reakcje między poszczególnymi elementami. Jakie więc składniki żywności wyróżniamy? Czytaj więcej 12. Woda Podstawowy składnik nie tylko jedzenia, ale przede wszystkim nas samych, czyli woda. Bez niej nie byłoby życia na ziemi. Jak dużo wody jest w naszym organizmie? Ile wody jest w żywności? Jak zbudowana jest cząsteczka wody? Kiedy w wodzie mogą rozpuszczać się inne substancje? Czy twarda woda może utrudniać gotowanie? Dlaczego zamarzająca woda w butelce może ją rozsadzić? Czytaj więcej 13. Węglowo-dany Kolejnym składnikiem żywności są węglowodany. Stanowią one źródło energii dla organizmu, choć nie są tak skoncentrowanym jego źródłem jak tłuszcze. Jak zbudowane są węglowodany? Jak je dzielimy? Czym charakteryzuje się każda z grup? Który z cukrów jest najsłodszy? Czym najlepiej zagęszczać sosy? Na czym polega nietolerancja laktozy? Dlaczego po spożyciu strączków mamy nieprzyjemne żołądkowe przeboje? Czytaj więcej 14. Białka Białka, bo to o nich będzie mowa, zasadniczo różnią się od opisanych już przeze mnie węglowodanów, które są pasywnym rezerwuarem energii. Białka natomiast są elementem składowym organizmu – tworzą nas, poczynając od fundamentalnych elementów jakim są komórki. Jak są zbudowane białka? Jakie aminokwasy wyróżniamy? Czym się różnią między sobą? Czy mają smak? Czym się różni denaturacja od koagulacji białek? Co to są enzymy i jaka jest ich rola? Czy i jak można zepsuć galaretkę? Czytaj więcej 15. Tłuszcze Kolejnym omawianym składnikiem żywności są tłuszcze. Wyróżniają się spośród pozostałych wysoką wartością energetyczną, bo dostarczają organizmowi aż 9 kcal z każdym gramem (w porównaniu do 4 kcal w przypadku białek oraz węglowodanów). Jakie tłuszcze wyróżniamy? Czym są trójglicerydy? Jak zbudowane są kwasy tłuszczowe? Czym są tłuszcze nasycone i nienasycone? O co chodzi z kwasami Ω-3, Ω-6 i Ω-9? Jaki tłuszcz wybrać do smażenia? Czytaj więcej 37. Patelnia idealna Wybór odpowiedniej patelni jest nie lada zagwozdką. Szczególnie w obecnych czasach, kiedy można kupić niemalże wszystko, wybór jest bardzo szeroki, a wręcz przytłaczający. Jak rozpoznać dobrą patelnię wśród szerokiej oferty sklepów i nie dać się złapać reklamom czy chwytom marketingowym stosowanym przez producentów i sprzedawców? Czy w ogóle istnieje patelnia, która będzie dobra do smażenia wszystkiego? Na co zwrócić uwagę przy zakupie? Na te i inne pytania postaram się odpowiedzieć w tym artykule. Czytaj więcej