Spis treści
Jak nie marnować jedzenia? Poprzez właściwie postępowanie z gotowym posiłkami! Jak bezpiecznie przechowywać żywność? W jakiej temperaturze należy przechowywać owoce i warzywa? Czy można zjeść produkt po terminie? Kiedy jedzenie szkodzi? Jak grzać jedzenie?
Gotuj, wiedząc co robisz! Dowiedz się, jak właściwie przechowywać żywność, by zmniejszyć wyrzucanie jedzenia oraz uniknąć zatrucia pokarmowego.
Przeczytaj, jak przechowywać żywność.
Źródło: Ello on Unsplash (dostęp 08.03.2024r.).
Jak bezpiecznie przechowywać żywność
Pierwszym, najważniejszym krokiem, jest właściwe przechowywanie jedzenia, poczynając od tego świeżego, jeszcze nie przetworzonego. Pamiętaj, by produkty, które leżały w sklepowych lodówkach i zamrażarkach umieścić w takich samych warunkach w domu.
Istotny jest też czas, jaki spędzą poza nimi, więc nie zwlekaj z rozpakowaniem zakupów, a na pewno nie trzymaj ich w samochodzie (szczególnie w słoneczny dzień) przez kilka godzin. Szczególnie wrażliwe na zepsucie są produkty nabiałowe i mięsne, a najbardziej surowe mięso, ryby i owoce morza.
Jeśli produkt był w lodówce, umieść go w takich samych warunkach w domu.
Źródło: Eduardo Soares on Unsplash (dostęp 08.03.2024r.).
Gdzie trzymać owoce i warzywa?
Warzywa i owoce lepiej trzymać w zaciemnionym, suchym miejscu, ale nie każde lubią niskie temperatury. Choć spowalniają one różne reakcje chemiczne, to można powiedzieć, że warto wziąć pod uwagę z jakiego klimatu pochodzą. I tak jabłka czy gruszki świetnie przechowują się w chłodniach, a jeszcze lepiej w kontrolowanej atmosferze.
Jednak owoce egzotyczne (np. banany, cytrusy) źle znoszą lodówkowe warunki, bo ich komórki zaczynają niewłaściwe funkcjonować. Ściany komórkowe ulegają zniszczeniu, a na powierzchni pojawiają się przebarwienia i (czarne) plamki. Podobnie jest z awokado, które dodatkowo mięknie. Owoce pochodzenia tropikalnego i subtropikalnego wolą temperaturę około 10°C. Należą do nich melony, bakłażany, pomidory, ogórki, papryka czy fasola.
Banany trzymane w lodówce ściemnieją.
Źródło: BRUNO CERVERA on Unsplash (dostęp 08.03.2024r.).
Kiedy jedzenie nie nadaje się do jedzenia?
Jeśli z tego artykułu masz zapamiętać tylko jedną rzecz, to niech będzie to właśnie ta informacja: NIGDY nie jedz spleśniałego jedzenia! Jeśli na powierzchni jakiegoś produktu widzisz pleśń, nawet malutką plamkę, to wyrzuć je do kosza. Na nic się zda odkrojenie „zainfekowanej” części, bo szkodliwe toksyny są już w całej objętości. Co więcej, widoczna pleśń jest już kolejnym stadium rozwoju złych mikroorganizmów. Lepiej zachować zdrowie niż ten kawałek spleśniałego jedzenia.
Zapleśniałe jedzenie nadaje się tylko do wyrzucenia.
Źródło: Rashed Paykary on Unsplash (dostęp 08.03.2024r.).
Najlepiej spożyć przed i do
Wyjaśnię jeszcze jedną bardzo ważną rzecz. Pewnie zauważyłeś, że na niektórych produktach widniej napis „najlepiej spożyć przed”, zaś na pozostałych „należy spożyć do”. Jaka jest różnica między tymi dwoma pojęciami?
„Najlepiej spożyć przed” oznacza datę minimalnej trwałości, czyli czas, do którego produkt zachowuje odpowiednią jakość, na przykład kolor, konsystencję, smak. Po tym czasie może się coś zmienić, ale nie powinien zagrażać naszemu bezpieczeństwo, jeśli tylko go właściwie przechowywaliśmy (tak jak wskazał producent na etykiecie).
Oczywiście przed spożyciem takiego produktu należy sprawdzić wygląd, smak, zapach i opakowanie, czy nie było uszkodzone (np. dziurawa puszka nie nadaje się do konsumpcji, nawet jeśli termin jeszcze nie upłynął).
Ten termin pojawia się na suchych produktach (takich jak kasza, makaron, ryż, herbata), różnych konserwach (warzywnych, owocowych, rybnych) oraz innych: czekoladzie, oleju.
Na suchych produktach pojawia się data minimalnej trwałości, czyli „najlepiej spożyć przed”.
Źródło: Martin Lostak on Unsplash (dostęp 08.03.2024r.).
Z kolei „należy spożyć do” to termin przydatności do spożycia. Zjedzenie produktu po wskazanej dacie nie jest bezpieczne, bo jest duże ryzyko, że już rozwija się tam szkodliwa mikroflora. W domu nie mamy możliwości sprawdzenia takiego produktu pod mikroskopem, więc najlepiej jest go wyrzucić do kosza. Dotyczy to produktów nietrwałych, czyli mięsa (surowego, jak i przetworzonego, czyli np. wędlin, kiełbas, także ryb) i nabiału (szczególnie jogurtów, maślanek, kefirów, świeżych serków i serów).
Nabiał jest nietrwały, więc na nim znajdziemy termin przydatności do spożycia, czyli „należy spożyć do”.
Źródło: Kenny Eliason on Unsplash (dostęp 08.03.2024r.).
Jak bezpiecznie przechowywać gotowe jedzenie?
Przejdźmy teraz do gotowego jedzenia, czyli przygotowanych (gotowanych, bądź nie) przez nas posiłków. Są to nietrwałe dania, które należy przechowywać w lodówce. I powinny się w niej znaleźć jak najszybciej!
Najpierw oczywiście należy je przestudzić, ale ten proces powinien być możliwie krótki. Jak go przyspieszyć? Można go wystawić w chłodne miejsce, czyli na dwór w okresie jesienno-zimowym. Inny patent to przełożenie resztki dania z gorącego naczynia do nowego, zimnego, szczególnie, gdy było pieczone w piekarniku albo gotowane.
Ugotowane jedzenie najpierw należy przestudzić (jak najszybciej), a później włożyć do lodówki.
Źródło: Octavian Catană on Unsplash (dostęp 08.03.2024r.).
Jest zalecenie, by ugotowane jedzenie chować do lodówki nie poźniej niż 2 godziny od momentu zakończenia gotowania. Jako przykład podam ryż, które niesie bardzo duże ryzyko zatrucia, jeśli nie jest właściwie przechowywany. Dlaczego?
Surowe ziarna niemalże zawsze zawierają uśpione zarodniki bakterii Bacillus cereus, które wytwarzają silne toksyny żółądkowo-jelitowe. Tolerują nawet wysokie temperatury i są w stanie przetrwać nawet gotowanie! Jeśli jeszcze zostaną po ugotowaniu w temperaturze pokojowej, to te zarodniki będą kiełkować, bakterie się rozmnażać, a ich toksyny akumulować. Dlatego resztki ryżu jak najszybciej trzeba schować do lodówki. Dodatkowo dla bezpieczeństwa można taki ryż zakwasić, np. sokiem z cytryny, limonki czy octem. Tak zresztą robi się z ryżem do sushi.
Ugotowany ryż, wbrew pozorom, niesie duże ryzyko zatrucia.
Źródło: Seiya Maeda on Unsplash (dostęp 08.03.2024r.).
Ile można trzymać jedzenie w lodówce?
Prawidłowo włożonego (na czas) do lodówki jedzenia nie możemy tam trzymać w nieskończoność. Nie podam konkretnej ilości dni, bo jest to zależne od konkretnego dania, obróbki termicznej, jego składu, świeżości użytych składników, kwasowości (im niższe pH, tym bardziej trwałe, bo organizmy nie przepadają za niskim pH). Zwykle mówi się o 2-3 dniach, czasami 4. Pamiętaj, by zawsze przed spożyciem dokładnie oglądnąć jedzenie, powąchać, spróbować (tylko po podgrzaniu!). Jeśli coś budzi nasze wątpliwości, to należy wyrzucić.
Pamiętaj, by gotowe dania właściwie przechowywać i szybko zjeść.
Źródło: Annie Spratt on Unsplash (dostęp 08.03.2024r.).
Jak podgrzewać żywność?
To bardzo ważne, by właściwie odgrzewać jedzenie, szczególnie jeśli spędziło już wiele godzin w lodówce. Właściwie, czyli jak? Do momentu zagotowania w całej objętości (sosy, zupy, gulasz). Jeśli mamy kawałek mięsa, to możemy go odsmażyć albo podgrzać w garnku, piekarniku albo mikrofali. To bardzo dobry sposób, ale pamiętajmy, by zrobić to porządnie, czyli nie 30 sekund, bo zwykle tak krótki czas nie pozwala na całkowite ogrzanie.
Kolejna ważna rzecz: gotowe danie, przechowywane w lodówce, można odgrzewać tylko raz. Zatem jeśli masz pół garnka zupy i wiesz, że nie zjesz go na raz, to weź tylko taką ilość, jaką będziesz w stanie skonsumować. Pozostałą część odgrzej osobno.
Pamiętaj, by zawsze odgrzać jedzenie do zabulgotania płynu.
Źródło: Dmitriy Zub on Unsplash (dostęp 08.03.2024r.).
Mrożenie jedzenia
Dobrą metodę przedłużenia trwałości jest mrożenie. Jeśli wiesz, że nie będziesz w stanie zjeść całej ilości jedzenia, które przygotowałeś, to od razu je zamroź. Nie czekaj trzech dni (czy nawet jeszcze dłużej), ale od razu włóż nadmiarowe porcje do zamrażarki. Możes je zapakować w czyste plastikowe opakowania lub woreczki.
Jak rozmrażać jedzenie?
Zamrożonego jedzenia nigdy nie rozmrażamy w temperaturze pokojowej! Przekładamy je bezpośrednio do lodówki albo od razu odgrzewamy, tak samo jak opisałam powyżej, czyli w garnku, na patelni, w piekarniku albo kuchence mikrofalowej, pamiętając o całkowitym zagotowaniu. Temperaturę zawsze możemy sprawdzić przy pomocy termometru.
Dla bezpieczeństwa możesz sprawdzić temperaturę odgrzanego dania.
Źródło: ThermoPro on Unsplash (dostęp 08.03.2024r.).
Jak długo można przechowywać mrożone produkty?
Wiadomo, że najlepiej jak najkrócej, ale ten czas nie jest tak rygorystyczny jak dla dań przechowywanych w lodówce, bo mogą spędzić w niskich, mroźnych temperaturach nawet kilka tygodni. Znów nie podaję konkretnych liczb, bo są one zależne od różnych cech poszczególnych posiłków, więc nie chcę wprowadzić Cię w błąd 😊
Zapamiętaj opisanzasady, by zmniejszyć ilość wyrzucanego jedzenia, a przede wszystkim swoje bezpieczeństwo 😊
Źródło: Mahadev Ittina on Unsplash (dostęp 08.03.2024r.).
Podsumowanie
- Produkty, które leżały w sklepowych lodówkach i zamrażarkach umieść w takich samych warunkach w domu.
- Nigdy nie jedz zapleśniałego jedzenia, bo nadaje się tylko do wyrzucenia.
- Produkt po przekroczeniu termin przydatności do spożycia („należy spożyć do”) stanowi ryzyko dla zdrowia.
- Zawsze właściwie przechowuj i odgrzewaj jedzenie.
Podobał Ci się mój artykuł?
Podziel się nim! 🤗
Wyjątkowy e-book z 20 przepisami na nietuzinkowe, autorskie dania: przystawki, zupy, dania główne i desery
Literatura:
McGee, H. (2007). On food and cooking: the science and lore of the kitchen. Simon and Schuster.
