Idealny żurek

Choć obecnie nie wyobrażamy sobie wielkanocnego stołu bez żurku, to dawniej zupę tą jadano w… poście! Niegdyś Wielki Post był znacznie bardziej restrykcyjny niż teraz (więcej możesz przeczytać w artykule o karnawale), a i dostępność produktów spożywczych nie była taka duża. Ten okres przypadał na przednówek, kiedy wszystkie zimowe zapasy były już na wykończeniu, więc ludzie nie mieli za wiele do jedzenia. W okresie przed Wielkanocą nie spożywano żadnych produktów pochodzenia zwierzęcego, nawet masła, śmietany, jaj czy miodu.

Przed rozpoczęciem okresu pokuty pieczołowicie szorowano kuchnię i wszystkie naczynia, by pozbyć się nawet najdrobniejszej kropelki tłuszczu. Jednym z dozwolonych wówczas dań był właśnie żur i śledzie (zwierzęta wodne traktowano trochę inaczej niż mięso, jako „dozwolone”). Gdy kończył się Wielki Post, ludzie z ogromną radością żegnali się z żurem i śledziami. Młodzi ludzie z dworu robili im nawet pogrzeb: śledzia wieszano na gałęzi, z kolei gar z żurem niósł jakiś nowicjusz (który nie znał tej tradycji), a za nim szedł „grabarz” z łopatą. Po dojściu do celu – na dziedziniec, rozbijał naczynie z zupą, która zalewała niczego się nie spodziewającego nowego przybysza. Śmiechom pozostałych uczestników nie było końca: nie tylko z powodu żartu, ale i z tego, że w końcu będą mogli jeść coś innego.