Gorąca czekolada

Spis treści

Jak zrobić pyszną czekoladę na gorąco? Jakie składniki są niezbędne? Czy można zrobić czekoladę na gorąco z kakao, bez czekolady? Czym się różni gorąca czekolada od kakao? Z czym ją podawać? Gorąca czekolada w wersji wegańskiej – czy to możliwe? Jak dawniej przyrządzano kakaowy napój? Jakie są idealne proporcje na czekoladę na gorąco? Poznaj mój sprawdzony przepis na gorącą czekoladę 🍫
Gotuj, wiedząc, co robisz! Poznaj sekret idealnej czekolady na gorącą – będzie lepsza niż w najlepszej kawiarni 🤭
jak zrobić idealną gorącą czekoladę kakao przepis na domową czekoladę na gorąco
Gorąca czekolada smakuje wyśmienicie w zimne, długie wieczory.
Źródło: Magda Fou on Unsplash (dostęp 30.11.2022r.).

Skąd przybyła gorąca czekolada?

Gorąca czekolada ma interesującą i długą historię, więc nie mogę o niej nie wspomnieć. Jej początków możemy doszukiwać się już w Starożytności, ponad trzy tysiące lat temu. Majowie czy Aztekowie najpierw prażyli ziarna kakaowca, by następnie je mielić za pomocą kamieni. Do tego dodawali wodę, dzięki czemu uzyskiwali brązową pastę. Nie szczędzili przypraw: nie była to tylko wanilia, ale również chilli i różne kwiaty. Słodzikiem był miód.

historia czekolady jak czekoladę jedli majowie zwyczaje w starożytności
W starożytnej czekoladzie lądowały… kwiaty i piżmo!
Źródło: Maja Vujic on Unsplash (dostęp 30.11.2022r.).

Gorąca czekolada (a wcześniej same ziarna kakaowca) przywędrowała na początku XVI wieku do Hiszpanii dzięki wyprawom Krzysztofa Kolumba. Po kilkudziesięciu latach rozprzestrzeniła się na całą Europę. Do kakaowej pasty trafiały jeszcze inne przyprawy (cynamon, gałka muszkatołowa, goździki, anyż), orzechy (laskowe, migdałowe), cukier, a nawet… piżmo! Gorąca czekolada stała się popularnym śniadaniowym napojem, konkurując z kawą czy herbatą. Tak jest i dzisiaj: w menu większości kawiarni odnajdziemy czekoladę na gorąco albo kakao.

historia czekolady na gorąco jak czekoladę jedli aztekowie zwyczaje w starożytności
Dawniej do gorącej czekolady dodawano nawet orzechy, np. migdały.
Źródło: Юлія Вівчарик on Unsplash (dostęp 30.11.2022r.).

Czym się różni kakao od czekolady na gorąco?

Baza obu napojów jest taka sama: może to być mleko, śmietanka (lub ich mieszanka), a także napój roślinny w wersji wegańskiej. Najtańszą opcją jest oczywiście woda i to z nią zwykle spotkamy się w automatach czy miejscach szybkiej obsługi. Często pojawia się jakaś substancja słodząca.

Różnica tkwi w „czekoladowym” składniku: kakao jest przyrządzane z kakaowego proszku, zaś gorąca czekolada z czekolady (tabliczek, pastylek, drażetek – jest wiele postaci). Z tego powodu kakao jest zwykle „cieńsze”, rzadsze, a czekolada aksamitna i kremowa. Choć nie jest to regułą. Przyjrzyjmy się poszczególnym składnikom czekoladowego napoju.

jak zrobić kakao dla dzieci domowe kakao na śniadanie
Kakao jest zwykle rzadsze od czekolady na gorąco.
Źródło: Mae Mu on Unsplash (dostęp 30.11.2022r.).

Gorąca czekolada - jakie składniki są niezbędne?

Wspomniałam już o różnych bazach gorącej czekolady. Która z nich jest najlepsza? Woda nie musi być wcale taka zła. Jest dobrą opcją dla osób dbających o linię czy cierpiących na alergie albo nietolerancje pokarmowe, a i nie przyćmi w żaden sposób „czystego” smaku kakao.

Mleko i śmietanka dostarczają dodatkowe mikro- i makroelementy. Ważnym elementem jest tłuszcz: w mleku to zaledwie kilka procent, ale już śmietanka ma ich całkiem sporo, więc spożycie czekolady na gorąco tylko na niej będzie dość ciężkim przeżyciem, choć na początku pewnie przyjemnym 😉. Dlatego lepszym rozwiązaniem jest wymieszanie mleka ze śmietanką albo sięgniecie po mleko pełnotłuste.

domowa gorąca czekolada z bitą śmietaną sprawdzony przepis
Najlepsza gorąca czekolada to ta na mleku i śmietance. I jeszcze z grubą czapką z ubitej śmietanki.
Źródło: Justyna Śniady (@strzepkiswiatla).

Produkty nabiałowe mają jeszcze w sobie coś istotnego, a mianowicie naturalny emulgator: kazeinę. Woda i tłuszcz niespecjalnie się ze sobą lubią (a może tylko udają?), ale na pewno się do siebie nie zbliżają. Dopiero gdy pojawi się „mediator” w postaci emulgatora, to łączy je ze sobą. Dzięki temu mleko czy śmietanka są jednorodne, nie widać w nich pływających oków tłuszczy jak to jest chociażby w rosole czy sosie vinaigrette. Z tego powodu w gorącej czekoladzie na bazie wody pojawią nam się tłuste kuleczki.

po co dodawać mleko do czekolady na gorąco kakao na wodzie
Brak emulgatora może skutkować tłustymi oczkami na powierzchni gorącej czekolady.
Źródło: Nauka na talerzu.

Są jeszcze napoje roślinne, a każdy z nich ma inny, charakterystyczny smak. Osobiście lubię czekoladę na gorąco z napoju owsianego, bo ma przyjemny, orzechowy posmak. Jest jedna kwestia, którą powinniśmy wziąć pod uwagę przy wyborze bazy do gorącej czekolady. Napoje roślinne mają tendencję do oddzielania się, z tego też powodu przed użyciem należy je dobrze wstrząsnąć. Jeśli przygotujemy czekoladowy napój i będzie on długo stał w szklance, to możemy zaobserwować podobną sytuację „rozdzielenia się” faz.

wegańska gorąca czekolada dla wegan wegetariańska czekolada na gorąco mleko roślinne
Jeśli chcesz zrobić opcję wegańską, sięgnij po mleko owsiane, ma przyjemny orzechowy smak.
Źródło: Vladimir Gladkov on Unsplash (dostęp 30.11.2022r.).

Co wybrać: czekoladę czy kakao?

Kolejnym składnikiem, a właściwie najważniejszym, jest rzecz jasna czekoladowy komponent. Mamy dwie możliwości: kakao i czekoladę albo po trochu każdego. Nie będę tu opisywać procesu produkcji żadnego z nich, bo chcę to zrobić szczegółowo, więc przygotuję osobny artykuł o czekoladzie (będzie w nim o różnych rodzajach czekolady, również różowej, a także typach kakao, dlaczego jedno jest ciemniejsze od drugiego, jaki ma odczyn (pH) i smak).

prawdziwa czekolada na gorąco najlepszy sprawdzony przepis na czekoladę krok po kroku
Czekoladę na gorąco można zrobić z samej czekolady albo z dodatkiem kakao.
Źródło: Sam Hojati on Unsplash (dostęp 30.11.2022r.).

Kakao jest pyliste i gorzkie (mówię o tym prawdziwym, ciemnym), zwykle zawiera około 20% tłuszczu. Taki napój będzie intensywny, wyrazisty i na pewno nie przekona do siebie dzieci, chyba że dodamy do niego jakiś słodzik. Będzie dość rzadki, choć możemy go nieco zagęścić skrobią, np. kukurydzianą, ziemniaczaną albo jakimś innym zagęszczaczem: karagenem, gumą ksantanową czy guar. Po co w ogóle to robić? Ten dodatek nie tylko wpłynie na konsystencję, ale również zapobiegnie sedymentacji (opadaniu na dno szklanki) cząstek kakao.

gorąca czekolada dla dzieci jak zrobić kakao na śniadanie dla dzieci
Dzieci raczej nie przekona niesłodzona wersja kakao.
Źródło: Ruth Georgiev on Unsplash (dostęp 30.11.2022r.).

Użycie czekolady da bardziej złożony smak, sam napój będzie gęstszy i bardziej aksamitny. Poziom słodkości zależy od rodzaju czekolady. Mleczna czy biała (choć właściwie czekoladą nie jest, ale to jeszcze kiedyś wyjaśnię) dostarczy sporo cukru (30-60%), podczas gdy możemy znaleźć i takie bez dodatku słodkich kryształków. Dodam, że nawet jeśli użyjemy czekolady, a nie kakao, to i tak dojdzie do wspomnianej już sedymentacji, bo w jej składzie również są nierozpuszczalne kakaowe cząsteczki.

jaka czekolada do czekolady na gorąco
Czekoladę na gorąco można zrobić z dowolnej czekolady: mlecznej, gorzkiej, białej, a nawet różowej!
Źródło: Klara Avsenik on Unsplash (dostęp 30.11.2022r.).

Czym posłodzić gorącą czekoladę?

By osłodzić gorącą czekoladę lub kakao możemy sięgnąć po biały lub brązowy cukier. Z kolei miód czy syrop klonowy nadadzą charakterystycznych nut smakowych. Dostępne są też inne słodkie syropy: daktylowy, ryżowy, kokosowy, brzozowy, z agawy. Dla diabetyków dobrym rozwiązaniem będą słodziki.

co jest potrzebne do zrobienia czekolady na gorąco czym posłodzić kakao
Gorącą czekoladę dosłodź do swoich potrzeb, na przykład brązowym cukrem albo miodem.
Źródło: Tiago Celestino on Unsplash (dostęp 30.11.2022r.).

Gorąca czekolada – idealne proporcje

Sama najczęściej przygotowuję kakao albo czekoladę na gorąco z dodatkiem kakao. Na szklankę pełnotłustego mleka daję 1 łyżkę kakao albo 1 łyżeczkę kakao i do tego 2 kostki deserowej czekolady. Jeśli masz śmietankę, to możesz wzbogacić mleko o tłuste procenty, na przykład zamieniając ćwierć szklanki mleka na „trzydziestkę”. Osobiście preferuję gorzką gorącą czekoladę, więc rzadko ją dosładzam, ale gdy nachodzi mnie ochota na słodką wersję, to dodaję łyżeczkę miodu albo brązowego cukru ‘muscovado’. Moim sekretnym składnikiem kakao i czekolady na gorąco jest szczypta soli – podkreśla smak i wydobywa słodycz.

sekretny składnik czekolady na gorąco najlepsza gorąca czekolada
Nie zapomnij o szczypcie soli do czekolady na gorąco – podkreśli smak i wydobędzie słodycz.
Źródło: Nica Cn on Unsplash (dostęp 30.11.2022r.).

Jak zrobić czekoladę na gorąco?

Jeśli do swojej gorącej czekolady dodajesz kakao, przygotuj ją tak, jak robili to starożytni ludzie, czyli zacznij od przygotowania pasty. W niewielkiej ilości płynu (np. mleka lub wody) rozmieszaj kakao. Wówczas dolej pozostałe mleko, lekko podgrzane z solą i cukrem, jeśli słodzisz (miód dodaj na koniec). Całość zagotuj (nie musisz doprowadzać do wrzenia). Do gorącej kakaowej mieszanki dołóż czekoladę i wymieszaj do rozpuszczenia. Gotowe!

jak zrobić gorącą czekoladę w domu przepis krok po kroku
Najpierw wymieszaj kakao z niewielką ilością płynu, a następnie dodaj resztę mleka.
Źródło: Maria Georgieva on Unsplash (dostęp 30.11.2022r.).

Jak serwować gorącą czekoladę?

Gorąca czekolada nie potrzebuje już żadnych dodatków – można pić ją solo. Jeśli jednak masz ochotę na wielką ucztę, ozdób ją bitą śmietaną albo dołóż gałkę lodów (polecam lody miodowe z mojego przepisu). Popularnym dodatkiem czekolady na gorąco są pianki marshmallows. Ciekawym, a zarazem bardzo prostym urozmaiceniem gorącej czekolady są przyprawy. Nie tylko wanilia, kardamon czy cynamon, ale nawet cayenne czy pieprz syczuański. Słony karmel również dobrze odnajdzie się w towarzystwie kakao. W wersji dla dorosłych możesz dodać „procentów”: rum, amaretto, likier (np. pomarańczowy, wiśniowy).

jak podawać gorącą czekoladę sposoby na jesienną chandrę
Gorącą czekoladę możesz serwować z bitą śmietaną i jeszcze oblać… polewą czekoladową 😁.
Źródło: Food Photographer | Jennifer Pallian on Unsplash (dostęp 30.11.2022r.).

Podsumowanie:

  • Gorącą czekoladę spożywano już w Starożytności.
  • Kakao jest przygotowane z czekoladowego proszku, zaś czekolada z bloczków.
  • Bazą czekolady na gorąco może być mleko, śmietanka, napój roślinny albo woda.
  • Gorącą czekoladę możesz urozmaicić przyprawami, bitą śmietaną, słonym karmelem, lodami albo piankami marshmallows.

Podobał Ci się mój artykuł?

Podziel się nim! 🤗

Wyjątkowy e-book z 20 przepisami na nietuzinkowe, autorskie dania: przystawki, zupy, dania główne i desery

Literatura:

McGee, H. (2007). On food and cooking: the science and lore of the kitchen. Simon and Schuster.

Johnson, S.W. (2021). Food History Happy Hour: Episode 27, Old Fashioned Fruit Punch (1924). https://www.thefoodhistorian.com/blog/category/hot-cocoa

Verbon, A. (2022). The Science of Chocolate Milk (And How to Prevent Sedimentation). https://foodcrumbles.com/chocolate-milk-sedimentation/

International Food Additives Council. What’s the Magic Behind Hot Cocoa? https://www.foodingredientfacts.org/whats-the-magic-behind-hot-cocoa/

2 thoughts on “Gorąca czekolada”

  1. Pingback: Idealny piernik - Nauka na talerzu - Marta Szumiata

  2. Pingback: Jak powstaje Czekolada - Nauka na talerzu - Marta Szumiata

Leave a Comment

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

ebook jak łączyć przyprawy i zioła ze smakiem nauka na talerzu

Jak łączyć zioła
i przyprawy ZE SMAKIEM?

Odpowiedź na to pytanie znajdziesz w moim ebooku. Zapisz się do newslettera
i otrzymaj go w prezencie 🎀
Newsletter

Więcej informacji na temat przetwarzania danych na blogu Nauka na talerzu znajdziesz w Polityce prywatności. Zapoznaj się z Regulaminem.