Spis treści
Polska złota jesień to nie tylko różnokolorowe liście, ale i piękne, pękate dynie piętrzące się na polach i w przydomowych ogródkach. Choć mamy ich pod dostatkiem, to nie zawsze króluje w kuchni. Poza halloweenowymi ozdobami, często brakuje na nią pomysłów, a jest ich przecież bez liku. Przedstawię je Wam w tym artykule. Zwykle podstawą dyniowych dań jest puree z dyni i to właśnie ono jest tematem tego artykułu. Jak zrobić puree z dyni? Po co ją piec? Do czego wykorzystać puree z dyni?
Pomysłów na dynię jest bez liku: nie tylko ozdoby, ale pyszne wytrawne i słodkie dania.
Źródło: Christophe Dion on Unsplash (dostęp 07.10.2021r.).
Dlaczego dynia nadaje się na puree?
W naszej kulturze kulinarnej najpopularniejsze puree to puree z ziemniaków. Wiele osób nie wyobraża sobie bez niego obiadu, szczególnie niedzielnego schabowego z mizerią, mielonego z buraczkami czy sosu z leśnych grzybów. Puree z ziemniaków jest dość gęste i zbite z powodu dużej zawartości skrobi. Z tego też powodu warto dodać trochę masła czy mleka, by nieco rozluźnić jego strukturę.
Puree z ziemniaków to świetny dodatek do sosu grzybowego.
Źródło: greissdesign on Pixabay (dostęp 07.10.2021r.).
W przypadku dyni nie jest to potrzebne, ponieważ ten owoc posiada znacznie mniej skrobi, więc w rezultacie otrzymamy bardziej miękkie, gładkie puree. I niekoniecznie musi być ono pomarańczowe.
Dynie występują w różnych kolorach.
Źródło: Nadine Primeau on Unsplash (dostęp 07.10.2021r.).
Wyjątkowy e-book z 20 przepisami na nietuzinkowe, autorskie dania: przystawki, zupy, dania główne i desery
Różnorodność odmian dyni
Zwykle dynia kojarzy nam się z pomarańczowym lub czerwonym kolorem. Popularnymi odmianami są ‘Cinderella’, ‘Butternut’ (piżmowa), ‘Lakota’, ‘Jack-o’-Lantern’ czy ‘Muscat de Provence’ (muszkatołowa, francuska, prowansalska) o ciemnozielonej skórze.
Dynia nie musi być pomarańczowa: istnieje wiele białych, zielonych, a nawet niebieskich odmian.
Źródło: Carmen Gonzales on Unsplash (dostęp 07.10.2021r.).
Występują jednak dynie o innych barwach: białe (‘White Ghost’, ‘Lumina’, ‘Baby Boo’) i niebieskie (‘Kabocha’, ‘Kakai’, ‘Blue Lakota’). Ciekawą odmianą, jeśli chodzi o miąższ, jest dynia makaronowa (rwie się na nitki przypominające spaghetti). Obok dużych, a nawet gigantycznych dyń ważących kilka czy kilkanaście kilogramów (rekord padł w Belgii: 1 190,49 kg!), spotkamy i miniaturowe sztuki.
Dynie giganty to nic nadzwyczajnego, ale znajdziemy i miniaturki.
Źródło: Ryan Christodoulou on Unsplash (dostęp 07.10.2021r.).
Jak zrobić puree z dyni?
Najprostszym sposobem przygotowania puree z dyni jest ugotowanie kawałków dyni w niewielkiej ilości wody (albo bulionu, piwa czy wina 🤭). Wystarczy zaledwie około pół godziny, by już zmiękła. Wówczas wystarczy widelec lub blender, który pozwoli nam uzyskać idealnie gładką konsystencję puree. Jest też inny sposób: pieczenie.
Do przygotowania puree nadaje się każda dynia.
Źródło: Johannes Hofmann on Unsplash (dostęp 07.10.2021r.).
Po co piec dynię?
Puree z pieczonej dyni jest znacznie, znacznie smaczniejsze. Dlaczego? To zasługa przede wszystkim zachodzących procesów karmelizacji podczas pieczenia. Wyciekające z wnętrza dyni płyny (w tym rozpuszczone cukry) będą się smacznie brązowić na powierzchni dyni.
Pieczenie dyni wpłynie pozytywnie na smak puree.
Źródło: Aneta Pawlik on Unsplash (dostęp 07.10.2021r.).
Jeśli jeszcze dodamy kawałki masła (źródło białka), to umożliwimy zajście reakcji Maillarda. W efekcie uzyskamy piękne, nęcące karmelowe, pieczone, orzechowe aromaty. I oczywiście nieziemski smak. Zamiast masła dobrze sprawdzi się i oliwa, choć profil zapachowy będzie już zgoła inny: zielony, owocowy, cytrusowy. Polecam wypróbować obie opcje i wybrać swojego faworyta 😉.
Oliwa i zioła wprowadzą nowe nuty zapachowe i smakowe.
Źródło: Sara Dubler on Unsplash (dostęp 07.10.2021r.).
Co jeszcze daje pieczenie? Podczas wysokiej temperatury obecna w dyni woda będzie parować, a tym samym zwiększy się koncentracja substancji smakowych. Co więcej, w dyni (jak i w innych kabaczkach czy ziemniakach) są enzymy, które pomagają w przekształcaniu skrobi w cukry (co oznacza słodszy smak). Te przemiany zachodzą naturalnie, ale pieczenie je przyspiesza.
Czy dynię trzeba obierać ze skóry?
Praktycznie skóra każdej dyni jest jadalna. Jednak niektóre są dość twarde i wymagają dłuższej obróbki termicznej, by zmięknąć. Bywa, że miąższ jest już gotowy do jedzenia, a skórka wciąż bardzo nieugięta, więc lepiej jest się jej pozbyć. Odmiany ‘hokkaido’ i ‘piżmowa’ świetnie nadają się do gotowania ze skórką: mięknie tak samo szybko jak środek.
Dynię piżmową można używać ze skórką.
Źródło: Viviana Rishe on Unsplash (dostęp 07.10.2021r.).
Czym przyprawiać dynię?
Cynamon, goździki, gałka muszkatołowa, ziele angielskie, imbir to klasyczne dodatki do dyniowego amerykańskiego ‘paja’. Tą mieszankę wymyślono już pod koniec XIX wieku, a przetrwała do dzisiaj. Możesz się odważyć na inne dodatki: ‘doenjang’, czyli koreańską, fermentowaną pastę z soi, indyjską tikka masala, suszone borowiki albo puree z czarnego czosnku. Choć może nie wyglądają na dobrych towarzyszy dyni, to wbrew pozorom stworzą świetny foodpairing dzięki wspólnym substancjom lotnym.
Cynamon, goździki, gałka muszkatołowa, ziele angielskie, imbir to klasyczne dodatki do dyni.
Źródło: Dewang Gupta on Unsplash (dostęp 07.10.2021r.).
Dynia jest bogata w β-karoten, podobnie jak inne pomarańczowe owoce czy warzywa: morele, brzoskwinie, pomarańcze, marchewki czy słodkie ziemniaki. Dynia dobrze się odnajdzie też w towarzystwie długodojrzewającej szynki (np. ‘Ibérico ham’), smażonego boczku czy turbota. Słodkim uzupełnieniem dyni mogą być banany, truskawki, gruszki i mleczna czekolada.
Długodojrzewająca szynka to świetny dodatek do dyni.
Źródło: Z S on Unsplash (dostęp 07.10.2021r.).
Do czego wykorzystać puree z dyni?
Puree z dyni to podstawa wielu dań: wytrawnych i słodkich. Przygotujesz z niego pyszną, rozgrzewającą w jesienne wieczory zupę. Może być bazą słodkich muffinek, chleba, ‘scones’, keksu czy ciasteczek. Przyda się do ciasta na placuszki i pankejki (amerykańskie naleśniki ‘pancakes’) albo jako wypełnienie cienkich naleśników. Można z niego zrobić lody albo przygotować sos do makaronu. Urozmaici klasyczny sernik. Puree z dyni to nieodłączny element amerykańskiego Święta Dziękczynienia: ‘pumpkin pie’ (wypróbuj mój przepis na ciasto dyniowe) to pozycja obowiązkowa świątecznego obiadu. Wiele inspiracji na dyniowe dania znajdziesz tutaj.
Dyniowy „paj” (‘pumpkin pie’) to obowiązkowa pozycja w amerykańskim menu na Święto Dziękczynienia.
Źródło: Timothy Wolff on Unsplash (dostęp 07.10.2021r.).
Po co używać puree z dyni w wypiekach?
Puree z dyni często pojawia się w przepisach na ciasta czy chlebki. Czy ten dodatek jest potrzebny? Okazuje się, że może przynieść tylko korzyści. Nie dość, że nadaje piękny kolor, to jeszcze pomaga w uzyskaniu niezwykle soczystego, wilgotnego wypieku. Podobna sytuacja ma miejscu w przypadku ciasta z cukinii czy innych warzyw.
Puree z dyni nada soczystość wypiekom.
Źródło: Priscilla Du Preez on Unsplash (dostęp 07.10.2021r.).
Dynia zawiera też pektyny, które odpowiadają za uzyskanie odpowiednio zżelowanej konsystencji dżemów czy powideł. Dzięki tym polisacharydom wypieki wzbogacone w puree z dyni będą miały właściwą strukturę i pożądaną soczystość.
Dzięki tym właściwościom może nawet zastąpić tłuszcz w wypiekach. To on nadaje gładkość. Jeśli nie chcemy, by nasze ciasto było suche, a jednocześnie zależy nam na obniżeniu jego kaloryczności, to sięgnijmy właśnie po puree z dyni 😉.
Puree z dyni może zastąpić tłuszcz w wypiekach.
Źródło: Heather Ford on Unsplash (dostęp 07.10.2021r.).
Podsumowanie:
- Dynie występują w różnych rozmiarach i kolorach: pomarańczowych, czerwonych, białych, zielonych, a nawet niebieskich.
- Dynia świetnie nadaje się do puree.
- Puree z dyni można przygotować z ugotowanej albo pieczonej dyni.
- Klasyczne przyprawy do dyni to: cynamon, goździki, gałka muszkatołowa, ziele angielskie, imbir.
- Puree z dyni sprawdzi się zarówno w słodkich, jak i wytrawnych daniach.
Podobał Ci się mój artykuł?
Podziel się nim! 🤗
Literatura:
Coucquyt, P., Lahousse, B., Langenbick, J. (2020). The Art & Science of Foodpairing.
Hallett Taylor, L. (2021). A Guide to the Best Types of Pumpkins. https://www.thespruce.com/guide-to-best-types-of-pumpkins-4092354
López-Alt, J. K. (2015). The food lab: better home cooking through science. WW Norton & Company.
Verbon, A. (2017). Pumpkin Puree – The science of pumpkins & pectin. https://foodcrumbles.com/pumpkin-puree-the-science-of-pumpkins-pectin/
Utopia Team (2021). Can You Eat Pumpkin Skin? Hokkaido, Butternut Squash, and More. https://utopia.org/guide/edible-pumpkin-skin-quick-recipes/
Malesińska, K. (2019). Najcięższa dynia świata – rekord Guinnessa. https://biurorekordow.pl/najciezsza-dynia-swiata/
Pingback: Idealne amerykańskie pancakes - Nauka na talerzu - Marta Szumiata
Pingback: Idealne naleśniki - Nauka na talerzu - Marta Szumiata
Pingback: Prażenie orzechów - Nauka na talerzu - Marta Szumiata
Pingback: Jak zrobić idealny sernik - wywiad z Michałem Kosowskim - Żona Krawca
Pingback: Idealne gofry - Nauka na talerzu - Marta Szumiata